sulabali2016.reismee.nl

Adil en Kees

Terugblik op vier weken Sulawesi en Bali

Vier weken rondreizen op Sulawesi en Bali is voor ons een onvergetelijke periode geworden door twee heel fijne contactadressen. Aan het eind van onze rondreis over deze twee eilanden wil ik jullie graag nader laten kennismaken met hen. Mogelijk nuttig voor geïnteresseerden voor een bezoek aan deze eilanden.

Adil Nurimba van sulawesi-travel.nl

Uniek om gebruik te kunnen maken van een gids als Adil. Hij spreekt niet alleen voortreffelijk Nederlands, maar hij weet heel veel van zijn geliefde eiland en wil graag deze kennis met je delen. Hij kent alle fijne plekjes op Sulawesi, hoewel wij slechts Zuid-Sulawesi hebben bezocht in de 10 dagen die we er waren. Wil je naar Noord-Sulawesi met o.a. Manado of het lastiger bereikbaar Centraal-Sulawesi dan beschikt hij ook over de nodige kennis en ervaring.

We hebben rondgereisd in een voortreffelijke nieuwe auto met naast Adil een ervaren en rustig rijdende chauffeur Anwar. Daarnaast heeft Adil een zeer ervaren partner Udin, die ook als gids optreedt en prima Engels spreekt. Adil maakt bij voorkeur gebruik van nieuwe hotels, omdat hotels na de bouw gewoon niet worden onderhouden dus snel 'outdated' zijn.

Zoals ik al eerder op deze weblog heb verteld, is hij de gids geweest in 2013 van Erica Terpstra tijdens haar bezoek aan Sulawesi voor' Erica op reis'. Adil hanteert echt zeer schappelijke prijzen en alles kan op maat worden samengesteld. Meer informatie vind je op de Nederlandstalige website van hem: sulawesi-travel.nl.

Kees Smetsers en hartvanbali.nl

Kees beschouwt Bali als zijn tweede vaderland en terecht: hij is er al bijna 60 keer geweest. Kees deelt zijn passie en kennis van Bali graag met mensen die geïnteresseerd zijn in het echte Bali.Het echte Bali bevindt zich ten noorden van Kuta en Sanur. Hij heeft inmiddels al drie boekjes over Bali geschreven. Deze boekjes kun je gebruiken als een soort reisgids, maar je vindt in deze boekjes ook heel duidelijk de grote liefde voor Bali en de Balinezen van Kees. Ca. 60% van de opbrengst van de boekjes gaat naar een goed doel: SteppingStonesBali.

Op de website www.hartvanbali.nl beschrijft Kees zeer uitgebreid en helder veel aspecten van Bali. Je vindt daar ook een beschrijving van de resorts waar hij altijd verblijft. Als je gebruik wilt maken van deze resorts, dan is het aan te raden via Kees te reserveren. Dat levert aantrekkelijker prijzen op. Wij hebben dat gedaan en het zijn werkelijk schitterende plekjes.

Kees maakt al 20 jaar gebruik van dezelfde chauffeur op Bali, zijn vriend Ketut. Ketut spreekt tegenwoordig Nederlands. Heel bijzonder! Wij hebben de eer gehad gebruik te kunnen maken van de diensten van Ketut. Hij is een voortreffelijke en rustig rijdende chauffeur, die alle plekjes van Bali kent. Ketut presteert het, ondanks het drukke verkeer op Bali, altijd op tijd te komen. Hij haalt je op het vliegveld op, brengt je van resort naar resort of neemt je mee voor een dagexcursie. In principe gaat hij na afloop naar huis in Denpasar, tenzij dat even niet handig zou zijn. Een volgende keer maken wij graag weer van zijn diensten gebruik.Ketut is daarnaast ook een heel aardige man en hanteert zeer redelijke prijzen. Ketut kun je bereiken via Kees of rechtstreeks op:

Website Ketut:www.bali-dagtrips-taxiservice.nl

Email Ketut: giribalitrip@gmail.com

Telefoon Ketut: (00-62) 8124650687

Dag van het metaal in Sidemen

Zaterdag 9 juli

Dag van het metaal in Sidemen

Drie jaar geleden maakten we eind januari een ceremonie mee ter viering van de dag van het metaal. Alles van metaal kun je laten zegenen: fietsen, bromfietsen, auto's, computers.

Deze dag wordt twee keer per jaar in het 13 maanden durende Hindoestaanse jaar gevierd. Vandaag maken we die dag mee in Sidemen. De ceremonie die wij bijwonen, vindt plaats iets voor de ingang van ons verblijf bij Villa Shantiasa. Daar is een nieuwe tegelfabriek gebouwd door Wayan met zijn Nederlandse vrouw Barbara. De inwijding van de nieuwe fabriek wordt gecombineerd met de viering van de dag van het metaal bij de ingang van hun terrein. Mooi om te zien hoe tussen de restanten van de bouwwerkzaamheden deze plechtigheid door een Hindoestaanse priester wordt gedaan. Uiteraard was dit voor ons ook een mooie gelegenheid even kennis te maken met Barbara en Wayan. Barbara woont al 12 jaar op Bali.

De ochtend hebben we verder besteed aan een wandeling naar Eco Resort Darmana, waarvan Wayan en Barbara eigenaar zijn. Dit resort ligt in het dal voor Villa Shantiasa. Eco Resort Darmana beschikt over een prachtige tuin om te wandelen. We hebben daar geluncht en gewacht totdat de regenbui over ging voordat we terug gingen naar Villa Shantiasa.

Bezoek aan SteppingStones Bali

Donderdag 7 juli

Een bezoek aan Marjanne Oomen van SteppingStonesBali

Vanmiddag zijn we hier in Lovina op bezoek geweest bij Marjanne Oomen. Zes jaar geleden gaf Marjanne haar baan in Nederland als fysiotherapeute op. Ze besloot zich in te gaan zetten voor de gehandicapte kinderen met name op Bali. De eerste jaren ging dat via projecten van High5Rehab. In eerste instantie gaf Marjanne met haar team rechtstreeks hulp aan gehandicapte kinderen. Om de effectiviteit te vergroten en veel meer kinderen, liefst in een vroeg stadium te kunnen helpen, heeft ze in Lovina de stichting SteppingStonesBali gevestigd. De problemen van de kinderen die SteppingStones probeert aan te pakken zijn zeer veelomvattend. Het kan gaan om een kind met een klompvoetje, autisme, gezichts- of gehoorproblemen of polio.

Het gaat met name om kinderen met een fysieke handicap zoals een klompvoet, maar als Marjanne kinderen tegenkomt met autisme, gezicht of gehoorproblemen probeert ze kind en ouder ook zeker te helpen. SteppingStonesBali probeert intermediair te zijn tussen bijvoorbeeld de verloskundige/verpleegkundigen die de dorpen bezoeken, de ziekenhuizen of de revaliderende instantie. Zonder deze hulp zouden er veel meer gehandicapte kinderen bijvoorbeeld op handen en voeten thuis moeten rondkruipen, zonder met vriendjes te kunnen spelen of naar school te kunnen gaan. Doel van SteppingStonesBali is de ervoor te zorgen dat ouders en kinderen weten waar ze terecht kunnen voor hulp met hun handicap en ervoor te zorgen dat ze worden geholpen. Daar is uiteraard geld voor nodig.

In Nederland is daarom een sponsorteam actief van vier personen, die proberen geld voor dit mooie doel in te zamelen. Een van de leden van het sponsorteam is de vader van Marjanne in Oirschot. Een ander lid is Kees Smetsers en hij is mijn connectie naar SteppingStones. Kees is al meer dan 50 keer op Bali geweest en komt uit hetzelfde dorp als Marjanne, Oirschot. Afgelopen zaterdag 2 juli heeft het team deelgenomen aan de 1/4 triathlon in Oirschot met als doel geld voor StepingStones in te zamelen. Opbrengst ruim 1300 euro.

Later zal ik nog een apart 'verhaal' aan Kees besteden voor mensen, die interesse hebben naar Bali te gaan voor hun vakantie.

Marjanne had ons graag meegenomen bij een bezoek aan een dorp waar ze kinderen en hun ouders bezoeken. Dan hadden we echt kunnen zien om wat voor werk het gaat. Helaas hebben we de afspraak pas gisteren gemaakt en vrijdagochtend vertrekken we alweer uit Lovina.

Wie op Bali komt, is welkom bij Marjanne. Een afspraak kun je bijvoorbeeld via Kees maken, waarover dus later meer. Of Marjanne rechstreeks mailen kan ook: info@steppingstonesbali.org

(facebook: stichting stepping stones bali)

Filmpjes Tana Toraja

voorlopig een; er volgen er meer.

kopieer de link en plak in je webbrowser om het filmpje te bekijken:

https://youtu.be/DFKTrDqTmCQ

http://www.youtube.com/watch?v=3854kszMNeM&feature=em-upload_owner

Love the dolphins in Lovina

Zondag 3 juli - woensdag 6 juli

Villa Taman Blayu

Blayu is een klein dorpje een uurtje rijden vanuit Ubud in zuid-westelijke richting. We verblijven in Villa Taman di Blayu. Dit resort ligt erg rustig buiten het dorp tegen de rijstvelden. Het is een prachtig aangelegd park met luxe bungalows. Wat een contrast na het drukke Ubud. Lekker relaxen bij het zwembad en 's morgens na het ontbijt een ontspannende wandeling langs het irrigatiekanaaltje naar het 2 kilometer verderop gelegen Puri Taman Sari. Vandaar door naar Blayu. Daar werden net gasten ontvangen voor een Balinese bruiloft. Soms moet je gewoon geluk hebben. We werden uitgenodigd binnen te komen en mee te eten. We zijn wel bescheiden gebleven en na een kwartiertje weer weggegaan. We weten gewoon niet wat er gebruikelijk is. Stel je voor in Nederland: een bruiloft waar je langs loopt en als voorbijganger wordt uitgenodigd?

De gedenkplaats Margarana

Dinsdagmiddag zijn we met Ketut naar de gedenkplaats Margarana geweest. Hier worden de meer dan duizend Balinese doden herdacht uit de zogenaamde politionele acties van Nederland uit de periode 1945-1950. Indrukwekkend. De Nederlanders dreigden een slag met de Balinezen te verliezen. Toen werden er extra troepen aangevoerd en werden de Balinese troepen gebombardeerd. Deze zwarte bladzijde uit onze geschiedenis is in geen enkel geschiedenisboek op de scholen in Nederland terug te vinden.

Belimbing

Dinsdag vertrokken we 's morgens vroeg naar onze volgende bestemming aan de noordkust van Bali, Lovina Beach. Een mooie gelegenheid om onderweg een stop te maken in Belimbing waar we 3,5 jaar geleden 3 dagen hebben gelogeerd. Belimbing ligt erg rustig tussen de rijstvelden en is, evenmin als Blayu, toeristisch. Voor onze chauffeur Ketut was dit een mooie gelegenheid zijn moeder te bezoeken, waar hij niet zo vaak de kans voor krijgt. Hij had dan ook een zak van 50 kilo rijst voor zijn familie in de auto liggen. Hij naar zijn familie en wij met een gids van hotel Cempaka in Belimbing een mooie wandeling gemaakt. Daarna afkoelen in het zwembad, lunchen en door naar Lovina.

Love the dolphins in Lovina

In Lovina maak je een goede kans dolfijnen te zien. Elke ochtend vertrekken er misschien wel honderd boten met toeristen op zoek naar de dolfijnen voor de kust. Wij hebben een afspraak met bootsman Benni om niet met de grote meute om 6 uur - half 7, maar om half 8 als het wat rustiger is, ons geluk te beproeven. Benni had helaas problemen met de motor van zijn boot, dus stuurde hij Smiley om ons mee te nemen. We hebben geluk gehad en veel dolfijnen gezien. Dit was het kleinere soort dat niet zo vaak springt. Toch maakten we het mee dat er één precies voor onze boot sprong. Half geslaagd in het vastleggen daarvan op de foto...

Daarna nog even gesnorkeld. Viel absoluut niet tegen met redelijk veel visjes bij het koraal vlakbij ons hotel, Starlight Bungalows.

Van alles wat in Ubud

Woensdag 29 juni - 2 juli 2016

Terug op Bali

Woensdagavond zijn we vanuit Sulawesi vertrokken en weer op Bali geland. Ketut stond weer keurig op ons te wachten. Binnen een half uur waren we in hotel Cempaka in Kuta. Daar werden we weer 'verenigd' met Roos (zus van Ingrid) en John, onze zwager. Zij waren laat in de middag al teruggekeerd van hun trip naar Java. Daar hebben ze de familie van Roos en Ingrid in Bogor bezocht en een trip over Java van Bogor naar Yogyakarta gemaakt. Samen gaan we nu nog tot 11 juli een rondreis maken over Bali.

Donderdagochtend stond Ketut alweer vroeg bij ons hotel om ons naar Ubud te brengen. Daar blijven we drie dagen. Ubud is in de loop van de jaren 'uitgegroeid' van een klein kunstenaarsdorp naar een overvol toeristencentrum. De ligging van Ubud is prachtig tussen de rijstvelden, maar in het centrum van het stadje krioelt het van de toeristen. De straten zijn overdag volkomen verstopt door het verkeer. Leuk voor een paar dagen. Zeker ook als uivalsbasis voor de plannen die we de komende dagen daar hebben.

Op stap met Ketut

Op Bali gaan we zeker relaxen, maar niets doen hoort niet bij ons. Dus zijn we op vrijdag met Ketut op stap geweest. Eerst een heerlijke wandeling net buiten Ubud tussen de rijstvelden. Opvallend is weer dat vooral de vrouwen het zware werk doen op de rijstvelden, maar ook met het sjouwen van bouwmaterialen in manden of pakketjes op hun hoofd. Onvoorstelbaar hoe ze dat doen. En dan niet een kleine stukje, maar een flinke afstand van soms meer dan een kilometer. Waar wij wandelden is alleen een pad, waar geen auto kan komen. Dus moet het te voet zoals de vrouwen doen, met uitzondering van één man. Maar.....die vervoerde stenen op de brommer...

Na de wandeling eerst naar de sawa's van Tengalalang. Teleurstellend want de oogst was net geweest, dus was alles kaal. Voor en na Tengalalang langs de weg niets dan winkels met allerlei ambachtelijke producten, die veelal voor de export bestemd zijn: Xenos, Blokker.... Prachtig is het houtsnijwerk te zien dat van het zachte balsahout wordt gemaakt.

Einddoel was de indrukwekkende hindoetempel Puri Titra Empul, waar Ingrid en ik drie jaar geleden ook al zijn geweest. Voor de Balinezen is het water uit deze bron heilig, dus baden ze daar in dat heilige water.

Legong- dansvoorstelling

Drie jaar geleden zijn we in Ubud naar een prachtige dansvoorstelling van een internationaal bekend balinees dansgezelschap geweest. We hebben geluk, want elke vrijdagavond vindt in Peliatan Village bij Ubud weer een voorstelling van de Legong-dans plaats door dit gezelschap. Vorige keer was de voorstelling in een tempel in de openlucht. Deze keer binnen in een paleisje. De voorstelling week iets af van wat we vorige keer hebben gezien, maar het was wederom genieten.

Fietstocht Kintamani-Ubud

Eigenlijk ben ik best voorspelbaar. Drie jaar geleden heb ik tot twee keer toe met Baligobike deze fietstocht gemaakt en dit jaar heb ik dat op de zaterdag samen met John weer gedaan. Je raadt het al: het is me weer goed bevallen. Eigenlijk is het een luie tocht. Heel laf, maar we beginnen bovenaan en dalen langzaam af naar Ubud met af en toe een stukje klimmen. Laf of niet: we hebben er weer van genoten. Leuk om door de dorpjes en tussen de rijstvelden door te fietsen.

Zondagochtend haalde Ketut ons op om ons naar onze volgende bestemming te brengen Villa Tamun de Blayu in...Blayu.

Begrafenisceremonies

Maandag 27 juni: bezoek aan twee begrafenisceremonies

Het hoogtepunt van een bezoek aan Tana Toraja is ongetwijfeld het bijwonen van een begrafenisceremonie. Zo'n ceremonie kan 1-10 dagen duren. Dat hangt vooral af van de persoon die begraven wordt: rijk of arm, eenvoudig of hooggeplaatst. We hebben vandaag eerst een ceremonie van een hooggeplaatst persoon meegemaakt; daarna van een eenvoudiger persoon. Bij de eerste ceremonie is dit de eerste dag; bij de tweede waarschijnlijk de eerste en laatste dag.

Een goede begrafenis is belangrijk omdat de geest van de dode anders de familie,volgens de overlevering, veel last kan bezorgen. De kist wordt daarom met veel herrie het dorp rond en uiteindelijk naar het graf gedragen. Dat moet de geest afschrikken.

Buffels (karbouwen) spelen een belangrijke rol bij deze ceremonies. Ze worden als geschenk aan de familie gegeven, er worden gevechten mee gehouden en uiteindelijk worden ze geslacht en verdeeld onder de genodigden en dus opgegeten. Varkens worden ook als geschenk aangeboden.

Verder zijn er veel rituelen tijdens zo'n ceremonie. De wijze waarop de varkens worden binnengedragen heb ik gefotografeerd, maar laat ik weg. Dier beelden zal niet iedereen op prijs stellen.

Bij de eerste ceremonie waren we vanaf de aanvang aanwezig. Dat betekent de ontvangst van de genodigden, het aanbieden van de geschenken in de vorm van buffels en varkens. Het slachten zelf vindt later plaats en hebben we gelukkig niet gezien. Na de ontvangst van de genodigden wordt er door de mannen uit het dorp in een kring een rituele dans uitgevoerd.

Bij de tweede ceremonie hebben we vooral het ronddragen van de lijkkist door en rond het dorp meegemaakt.

We vonden het bijwonen van deze ceremonies zeer indrukwekkend. Dit hadden we niet willen missen. Het maken van een keuze uit de ca. 200 foto's was dan ook lastig.

Onderstaand en link naar een filmpje over de ceremonie (als die hopelijk werkt)

https://www.facebook.com/nederlandssprekendegids/videos/905704969555860/

Huizen en graven van de Toraja's

Zondag 26 juni

Het Torajavolk: huizen en graven

Het Torajavolk is aan het begin van de vorige eeuw door de zending en missie Christen geworden. Dat wil echter niet zeggen dat zij hun oude tradities en rituelen daarmee hebben verloren.

Daardoor is een bezoek aan Tana Toraja zo interessant. We hebben drie dagen de tijd om een indruk te krijgen van hun wijze van leven.

De zondag is voor hen een rustdag, dus vinden er geen rituelen buiten een bezoek aan de kerk plaats. Dus beginnen we vandaag met zaken die uit het verleden tastbaar aanwezig zijn en ook heel bijzonder zijn.

De Toraja zijn waarschijnlijk tussen 3000 - 1000 voor Chr uit Zuid-China in Sulawesi terechtgekomen, uiteraard per boot. De huizen van de Toraja's hebben (daardoor?) de vorm van een omgekeerde boot. De grote versies zijn de woonhuizen en de kleine versies worden gebruikt voor de opslag van rijst. In het woonhuis bevindt de keuken zich altijd aan de oostkant. Daar komt de zon op en dus komt daar het leven vandaan; aan de westkant gaat de zon onder en daar is dan het zitgedeelte.

Als een familielid overlijdt, wordt het lijk gebalsemd en blijft in de woning, in het gedeelte waar de ouders slapen. Volgens de Toraja's is iemand op dat moment nog niet dood, maar wordt als ziek beschouwd. Uiteindelijk vindt er een begrafenis plaats, maar dat kan wel 1-2 jaar na het 'overlijden' plaatsvinden. Zo'n begrafenisceremonie is een kostbare aangelegenheid waarbij het hele dorpje en meer aanwezig is. Het ontbreken van een behoorlijke begrafenis zou ongeluk veroorzaken voor de familie. Over die ceremonie morgen meer, als we waarschijnlijk een begrafenisceremonie hebben bijgewoond.

Uiteindelijk worden de doden in graven, uitgehouwen in de rotswanden, bijgezet. Bij de belangrijke personen staan daar poppen bij, die de overledenen symboliseren. De begrafeniskist gaa niet mee het graf in, maar mag ook niet opnieuw worden gebruikt. Er zijn dorpen waar de doden worden bijgezet in grotten, waarbij de kist wel mee gaat.

We hebben vandaag drie locaties met graven bezocht. Bij de eerste twee ging het om uitgehouwen graven in de rotsen. De derde was een grot.

Vroeger werden baby's op een bijzondere manier begraven, namelijk door in een boom een holte te maken. Daarin werd de baby in foetushouding in geplaatst. De gedachte erachter is dat de baby als engel naar de hemel gaat. Dat gebeurt met behulp van de vallende bladeren van de boom, die als vleugels dienst doen voor de baby. Tegenwoordig vindt de begrafenis van een baby volgens de christelijke gebruiken plaats. Toch iets van de tradities is dus verdwenen.